Balık Vadisi

İşte en sevdiklerimden olan diskuslar.Renkli ve capcanlı sevimlilikleri ve kendilerne hayran bırakıcı yüzmeleri ayrıcalıkları diyebiliririm.

Discus Balığı’ akvaryum dünyasının en gözde canlılarındandır. Discus’lar muhteşem renkleri ve göz alıcı vücut yapılarıyla her akvaristin rüyalarını süsler. Güney Amerika cichlid familyasının bir üyesidir. Latince adı ‘Symphsodon aequifasciatus’dur. Ataları güney Amerikalı olsa da günümüzde akvaryumlarda beslenen discus’lar, Asya kökenli balık üretim çiftliklerinden gelmektedir. Amazon nehrinde bulunan discus balıkları ile akvaryumlarda beslenen discus’lar şekil itibariyle birbirlerinden oldukça farklılaşmışlardır.

Akvaryumda discus türü balıkları beslemek oldukça zordur ve profesyonel tecrübe gerektirir. Discus’lar muhteşem görüntülerini, narin huylarıyla tamamlarlar. Oldukça narin ve hassas canlılardır. 20 santimetre boya ulaşabilen bu balıklar akvaryumdaki en ufak bir değişiklikte hastalanabilirler. Ya da kalıcı bir sakatlığa maruz kalabilir.

Bu narin balıklara sağlıklı bir yaşam ortamı hazırlamak ve uzun yıllar bu muhteşem güzelliği seyredebilmek için Discus’ları iyi tanımak gerekir.

Doğal yaşam ortamları derin çatlaklar, ağaç kökleri ya da kayalık alanlardır. Bu sebeple akvaryumlarda uygun ağaç kökleri kullanılabilir. Böylece akvaryum suyu da discus’lar için daha yumuşak olacaktır.

Discus’lar etçil balıklardır. Yem diyeti et ağırlıklı olmalıdır. Yem yemeyen balıkların hasta olma ihtimaline karşı aşırı yemleme yapılmamalıdır. Discus’lar yeme karşı aktif balıklardır. Akvaryuma yem eklendiği zaman muhakkak harekete geçerler. Bu sebeple yem yemeyen balık gözlenmeli ve gerekli ilaçlar akvaryuma eklenmelidir.

Barışçıl bir yapıya sahip olmasına karşın sadece kendi türleriyle beslenmelidir. Başka balıklarla bakılması, discus’ların ölümüyle sonuçlanabilir. Kendi türüyle is orta derecede agresif yapıya sahiptir. Özellikle yuva tutma veya yavru sahiplenme durumlarında agresif hareketler sergilerler.

Akvaryumun hemen hemen her bölgesinde yüzerler. Buda güzel bir seyir elde etmenizi sağlar. Discus beslenecek akvaryumun dizaynı sade olmalıdır. İnce yapılı bir kum ve ağaç kökü bulunması yeterlidir. Bitkili akvaryumlarda discus’ların yaşatılabilmesi gerçek bir mucize olacaktır. En ufak bir değişiklikte hastalanan bu narin balıklar, akvaristler tarafından genelde boş ve cama cam akvaryumlarda beslenir. Böylelikle hastalıkların önüne geçmek ve daha rahat temizlik yapmak amaçlanır.

Discus’ların cinsiyet ayrımı oldukça zordur. Sadece aş tuttuklarında kesin bir sonuca varılabilir. Discus’lar düz bir yüzeye yumurta dökerler. Yavrularını sahiplenip, korurlar.

Eş tutmuş çiftler 50*50*50 santimlik bir akvaryumda bakılmalıdır. Böylece en uygun yuva şartları sağlanmış olur. Yavrular yumurtadan çıktıktan sonra, erkek ve dişi discus yavrularına birlikte bakarlar. Yavru discus’lar, anne ve babalarının vücutlarındaki mukoza salgılarını yiyerek beslenirler.

Latince isim: Symphsodon discus
Eşanlamlılar:
Habitat: Güney Amerika, Amazon nehri ve büyük kolları
Büyüklük: 15 - 25 cm
Davranış:
Beslenme:
Üreme:
Su şartları:
En küçük akvaryum:200 litre, yükseklik en en az 50cm
Yüzme seviyesi: Orta - Taban
Tecrübe: Sadece çok tecrübeliler için

Görünüş:
Gösterişleriyle akvaryum balıklarının kralı sayılan diskuslar disk şeklindedirler. Vücutlarındaki gözle kuyruk arasındaki 9 adet koyu renkli dikey çizginin yanında mavi, kırmızı veya yeşil olabilen dalgalı desenleri vardır. Seçici üretim yöntemleriyle çeşitli biçim ve renklerde ırklar türetilmiştir.

Beslenme:
Sağlıklı gelişme için çok yönlü beslenme şarttır. Diskuslar için hazırlanmış özel kuru yemlerin yanında mutlaka canlı yemler de verilmelidir. En sağlıklı canlı yem yavru ve yetişkin tatlı su karidesleridir(artemia). Evde üretilmiş beyaz kurtlar da verilebilir. Tubifex kurtları kesinlikle verilmemelidir; çoğunlukla kirli ortamlardan elde edildikleri için hastalık taşıma riskleri yüksektir. Kıyılmış solucan, karides, midye, yengeç ve morina balığı eti de verilebilir. Bazı disk balığı yetiştiricileri ince kıyılmış sığır kalbi veya ciğerine birkaç malzeme daha ekleyerek ve vitamin katkısı yaparak balıklarına verirler.
Gerekli akvaryum şartları ve bakımı:

Geniş ve çok iyi filtre edilen akvaryumlar gerektirirler. Akvaryumlarının en az 200 litre hacminde ve 50cm yüksekliğinde olması önerilir. Yetişkin bir diskus başın yaklaşık 60 litre su hacmi düşünülmelidir. Yani 6 bireylik küçük bir grup için en az 360 litrelik bir akvaryum gerekir. Balıkların kendilerini daha güvende hissetmeleri için akvaryumun arkası ve en az bir yanı ışık geçirmeyecek bir biçimde boyanmalı veya kaplanmalıdır.
Akvaryum suyu yumuşak veya orta sertlikte olabilir (4°-10° GH). pH'ın ise nötrü yani 7,0'ı geçmemesi önerilir. Diskus balıklarının akvaryumlarında nitrit ve nitrat konsantrasyonlarının olabildiğince düşük tutulması son derece önemlidir. Bu yüzden etkin bir biyolojik filtrasyon ve en az haftalık %10-15 oranlarında düzenli su değişimleri şarttır. Ideal akvaryum sıcaklığı 28°-30°C arasıdır. Sıcaklık 27°C'nin altına kesinlikle düşmemelidir.
Son derece sakin balıklar olan diskuslar rasbora, kardinal tetra, corydoraslar ve ramirezi, kakadu veya agassizii gibi barışçı cüce çiklitlerle birlikte yaşayabilirler. Melek balıklarıyla bir arada tutulmaları sakıncalıdır; melek balıkları kendilerinin bağışıklı oldukları parazitleri derileri son derece hassas olan diskuslara bulaştırabilirler.
Diskuslar bitkilere zarar vermezler. Akvaryumlarına diskusun gerektirdiği yüksek sıcaklıklarda yaşayabilecek her türlü bitki dikilebilir. Örneğin Echinodorus ve Anubias türleri.

Üreme:
Diskuslar rastgele çifleşmezler; kendi eşlerini kendileri seçerler. Çiftlerin kendiliğinden oluşabilmesi için en uygun yöntem genç diskusları en az 8'lik bir grup halinde en az 400 litrelik büyük bir akvaryumda beslemektir. Zamanla oluşan çiftlerin sürekli beraber dolaştıkları, yanlarına yaklaşan diğer balıkları kovdukları görülür. Yumurtlamak üzere ağızları ve karınlarıyla sürtünerek bir echinodorus yaprağını veya herhangi bir dik yüzeyi temizlemeye başlarlar. Bu arada kafalarıyla titreme hareketleri yaparlar. Çiftin renginde bir koyulaşma göze çarpar. Kuyruk tarafındaki son dört dikine çizgi açıkça görülür hale gelir.
Üretim için örnek olarak 60cm x 50cm x 50cm ölçülerinde bir akvaryum uygundur. Filtre olarak hava motoruna bağlı genişçe bir sünger filtre uygundur. Zamanla sünger filtrenin yüzeyinde oluşan rotiferler yavru diskusların beslenmelerine katkıda bulunurlar. Üretim akvaryumunun suyu son derece yumuşak (0°-1° GH) ve asitik (pH 5,0 - 5,5) olmalıdır. Bu niteliklerdeki suyu hazırlayabilmek için bir ozmoz aleti (saf su elde etmek için) ve turba filtre malzemesi (Torf) kullanılabilir. En uygun sıcaklık 29°-31°C arasıdır. Çok temiz tutulması gereken üretim akvaryumlarının tabanına kum konulmaz. Yumurtlama zemini olarak genellikle diskuslar için özel yapılmış, yaklaşık 25cm uzunluğunda konik saksılar akvaryum tabanına dikine yerleştirilip silikonla tutturulur.
Çift yumurtlama zeminini seçip ağızları ve karınlarıyla sürtünerek temizledikten sonra dişi dik yüzeyde aşağıdan yukarı doğru yumurtalaraını sıralamaya başlar. Bir sıra bittikten sonra erkek de yumurtaların üstünden geçerek spermlerini bırakır. Yumurtlama devresinde filtreyi durdurarak su akıntısını engellemek yumurtaların başarıyla döllenme şansını yükseltecektir. Bir-iki saat süren yumurtlama işleminin sonucunda dişinin büyüklüğüne bağlı olarak 150 ile 500 arasında değişen sayılarda yumurta bırakılmış olur.

Yumurtlama bittikten sonra çiftler sırayla yumurtalarının başına geçerek onları yüzgeçleriyle havalandırırlar. Ortalama 60 saat (2,5 gün) sonra yumurtalar açılır. Henüz serbest yüzemeyen yavrular biribirlerine yapışık öbekler halinde dururlar. Ebeveynleri bu öbeklerin yerlerini ara sıra değiştirirler. Yavrular yumurtadam çıktıktan 50-60 saat sonra da serbest yüzmeye başlarlar. Bu devrede anne babalarının deri mukozasıyla beslenmeye başlarlar. Yavruların bir ebeveynin derisini bitirdikten sonra toplu olarak ötekine geçmelerini izlemek son derece ilginçtir. Serbest yüzmeye başladıktan sonraki ilk haftada bu "diskus sütü" yavrular için ideal besindir. Bu "diskus sütü", derinin üreme hormonlarınca büyümesi hızlanan epidermis dokusunun yanında deride yerleşmiş bakterileri de içerir. Yavrularını besleyen diskusları kesinlikle ürkütmemek gerekir. Strese kapılan diskuslar hormon dengelerinin bozulması sonucu gerekli diskus sütünü üretemezler.

Serbest yüzmeye başladıktan 4-5 gün sonra yavrular yumutadan yeni çıkmış tatlı su karidesi (artemia) larvalarıyla beslenebilirler. Bir süre sonra süzgeçten geçirilmiş ince su piresi de verilebilir ama artemiaya daha bir süre devam edilmelidir. Küçük diskuslar 3-4 hafta sonra yaklaşık 2,5cm büyüklüğe ulaşırlar ve artık anne babalarından ayrılıp bir yetiştirme akvaryumuna alınabilirler. Yavruların sağlıklı gelişebilmeleri için günde en az 4 kez çok yönlü yemleme ve düzenli su değişimleriyle (örneğin günde %10) akvaryumlarının sürekli temiz tutulması şarttır. Yetiştirme akvaryumunun suyunun çok yumuşak ve asitik olması şart değildir; önemli olan temiz ve nitrit/nitrat gibi zehirli azot bileşiklerinden arınmış olmasıdır.
BALIK SEÇERKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİz?